Onderzoek Trap je Knap (7a)

Komende 14 weken zal je leerlingen in groep 7a elke dag in beweging zien, in de klas. Er zullen kinderen fietsen op een deskbike en actief zitten op een fitnessbal. Zij doen mee aan een onderzoek naar ’bewegend leren’ tijdens de reguliere lessen. 

Het onderzoek:

Context

In maart 2016 hebben AAGG, aanvalsplan Armoede en Onderwijs opdracht gegeven aan VU Professoren Erik Scherder en Jaap Oosterlaan voor een onderzoek naar cognitie en bewegen op het primair onderwijs (lage SES).

Achtergrond onderzoek

Veel kinderen bewegen onvoldoende, met name kinderen uit de lagere sociaaleconomische klasse. En dat terwijl er steeds meer bewijs komt dat bewegen een gunstig effect heeft op de lichamelijke en geestelijke gezondheid. Recent onderzoek laat tevens zien dat bewegen het cognitief functioneren van kinderen en daarmee hun prestaties op school kan verbeteren. Intensivering van bewegen biedt dus kansen op het verbeteren van de lichamelijke en geestelijke gezondheid alsmede het schools functioneren.

Onderzoeksopzet

Het project is een onderzoek naar het effect van een actievere werkhouding van kinderen in de klas. Het doel van het project is het verbeteren van de cognitieve vaardigheden en de schoolprestaties van de kinderen. Daarnaast worden effecten gemeten op slaapkwaliteit en fysieke fitheid. De kinderen die meedoen aan het onderzoek zullen een deel van de gewone lestijd op een andere werkplek in het klaslokaal zitten. Dit kan ofwel een zitbal zijn ofwel een zogenaamde deskbike. Dit is een fiets die onder een tafel wordt geplaatst en waarop een fietsende beweging gemaakt kan worden tijdens het zitten (zie onderstaande afbeelding). De helft van de kinderen zal een deel van de les op een zitbal zitten, de andere helft krijgt een deel van de les op een deskbike aangeboden. Alle deelnemende kinderen zullen doorloting aan één van de twee groepen worden toegewezen. De kinderen zullen in een periode van 14 weken, dagelijks 30 minuten tijdens de les op één van de twee aangepaste werkplekken binnen het klaslokaal zitten. De kinderen zullen afgewisseld aan deze werkplekken zitten.

In principe kunnen dus alle leerlingen uit de groepen 6 en 7 deelnemen aan het onderzoek. Voor de werking van het onderzoek is het juist ook wenselijk om volledige klassen mee te laten doen. Er geldt wel dat kinderen alleen deel mogen nemen als zij toestemming hebben gekregen van beide ouders. Informatiebrieven en toestemmingsformulieren delen wij voorafgaand aan het onderzoek aan de kinderen uit.

De kinderen volgen de reguliere lessen; er zal geen aangepast programma worden aangeboden. Tijdens het werken op de zitbal of deskbike zullen de kinderen ook op bepaalde dagen een horloge dragen waarop de hartslag zichtbaar is, om te kijken hoe intensief het programma is voor de kinderen. Het horloge meet de hartslag direct op de pols, er hoeft dus geen aparte hartslagband gedragen te worden. Wij hebben ervaren dat kinderen het dragen van het horloge erg interessant vinden en er geen hinder van ondervinden. 

Als u besluit om deel te nemen aan het onderzoek, dan worden er voorafgaand en na de 14-weekse periode een aantal gecomputeriseerde taken afgenomen bij de kinderen om een aantal cognitieve functies (bijv. aandacht en geheugen) te meten. De gecomputeriseerde taken lijken op computerspellen waarbij de kinderen bijvoorbeeld zo snel mogelijk op de juiste knop moeten drukken na het zien van een bepaald figuur. Uit ervaring blijkt dat de kinderen het erg leuk en interessant vinden om aan deze testen mee te doen. Daarnaast worden er na afloop van het onderzoek extra klassikale Cito toetsen afgenomen van rekenen, spelling en begrijpend lezen. Ook wordt er voorafgaand een schatting gemaakt van het IQ van de kinderen door middel van een korte toets. De uitslagen van deze toetsen worden alléén gebruikt voor het onderzoek en niet voor doeleinden van school. De testafnames zullen plaatsvinden op school en tijdens schooluren. De testafnames worden verspreid over twee weken. Voorafgaand en na de 14-weekse periode wordt er ook een shuttle-run test (piepjestest) gehouden tijdens de gymles om de fysieke fitheid in kaart te brengen.

Het onderzoek is deze week begonnen, maar zal het volledige schooljaar duren. Deelnemende klassen starten in verschillende blokken verspreid over het jaar. Wij hebben nog ruimte aan het einde van onze planning, dat wil zeggen startend in de tweede helft van het schooljaar.